ตัวดำเนินการ (Operator)
ตัวดำเนินการมีหน้าที่รวมค่าต่างๆ และทำกับค่าต่าง ๆ ให้เป็นค่าเดียวกันซึ่งตัวดำเนินการมีหลายประเภท
1. ตัวดำเนินการเลขคณิตศาสตร์ ใช้สำหรับคำนวณทางคณิตศาสตร์ เช่น +, -, x, / ให้ผลลัพธ์ทางตัวเลขทางคณิตศาสตร์
ตัวดำเนินการ | กระบวนการ | ข้อมูลที่ถูกกระทำ | ข้อมูลผลลัพธ์ |
+ | บวก (Addition) | จำนวนเต็ม,จำนวนจริง | จำนวนเต็ม,จำนวนจริง |
- | ลบ (Subtraction) | จำนวนเต็ม,จำนวนจริง | จำนวนเต็ม,จำนวนจริง |
* | คูณ (Multiplication) | จำนวนเต็ม,จำนวนจริง | จำนวนเต็ม,จำนวนจริง |
/ | หาร (Real Number Division) |
จำนวนเต็ม,จำนวนจริง | จำนวนจริง |
% | การหารแบบเอาเศษ (Modulus) |
จำนวนเต็ม | จำนวนเต็ม |
ตัวอย่าง
ผลลัพธ์
ในนิพจน์การคำนวณหนึ่งๆ อาจมีตัวดำเนินการหลายตัวได้ โดยผลลัพธ์ที่ได้เกิดจากการกระทำของัวดำเนินการแต่ละตัว
การกระทำ | ผลลัพธ์ |
12 % 5 * 3 | 6 |
6 * 5 / 10 * 2 + 10 | 16.0 |
(6 * 5) / (10 * 2) + 10 | 11.5 |
(6 * 5) / (10 * 2 + 10) | 1.0 |
(6 * 5) / (10 * (2 + 10) | 0.25 |
จากตารางจะเห็นว่าการดำเนินการหลายตัว ผลลัพธ์ที่เกิดจากการกระทำของตัวดำเนินการแต่ละตัว ถ้าหากมีการใช้วงเล็บ การกระทำใด ๆ จะกระทในวงเล็บก่อน และทำตัวดำเนินการจากลำดับสูงสุดไปลำดับต่ำสุด
ตัวดำเนินการ | การทำงาน | ลำดับการทำงาน |
( ) | การทำในวงเล็บ | การทำงานในวงเล็บมีลำดับการทำงานสูงสุด
|
* , / หรือ % | คูณ (Multiplication) หาร การหารแบบเอาเศษ |
|
+ หรือ - |
ตัวอย่าง
ตัวอย่าง
ในการใช้ตัวดำเนินการเพิ่มค่าและลดค่า (Increment and Decrement) ค่าของข้อมูลจะเปลี่ยนแปลงครั้งละหนึ่งค่า และใช้ตัวแปรประเภทจำนวนเต็ม เช่น ถ้าต้องการเพิ่มค่าของตัวแปร a ขึ้น หนึ่งค่า เขียนได้ดังนี้
a = a + 1 |
ถ้าหากใช้ตัวดำเนินการเพิ่มค่าจะทำให้เขียนสั้นลง ดังนี้
++a หรือ a + + |
ถ้าหากต้องการลดค่าตัวแปร a ลงหนึ่งค่าเขียนได้ดังนี้
--a หรือ a-- ซึ่งมีค่าเท่ากับ a = a-1; |
ในการดำเนินการเพิ่มค่าและลดค่านั้นการวางตัวดำเนินการไว้หน้าและหลังตัวแปร บางครั้งจะได้ผลไม่เท่ากัน เช่น ในกรณีใช้ตัวดำเนินการแล้วส่งค่าให้กับอีกตัวหนึ่ง ดังนี้
a = 10; b = ++a; |
จากการเขียนข้างบน เริ่มแรก ให้ a มีค่าเท่ากับ 10 ต่อมาเพิ่มค่า a ขึ้นหนึ่งแล้วส่งให้ตัวแปร b ส่งผลให้ตัวแปร b มีค่าเท่ากับ 11
ตัวอย่าง
ถ้า x = 10 และ i = 2
พิจารณาตัวดำเนินการได้ดังนี้
ตัวดำเนินการ | ผลลัพธ์ | ตัวแปล i | หมายเหตุ |
x * i++ | 20 | 3 | เพิ่มค่าหลังจากการคูณ |
x * ++i | 30 | 3 | เพิ่มค่าก่อนการคูณ |
x * i-- | 20 | 1 | ลดค่าหลังการคูณ |
x * --i | 10 | 1 | ลดค่าก่อนการคูณ |
ตัวดำเนินการเปรียบเทียบ (Relational and Logical Operators) หมายถึง เครื่องหมายที่ใช้ในการเปรียบเทียบ และตัดสินใจ ผลที่ได้จากการดำเนินการ จะได้ 2 กรณี คือ จริง จะให้ค่าเป็น 1 และ เท็จ จะให้ค่าเป็น 0 เครื่องหมายที่ใช้มีดังนี้
ตัวดำเนินการ | ความหมาย | ตัวอย่าง |
> | ![]() |
![]() |
>= | ![]() |
![]() |
< | ![]() |
![]() |
<= | ![]() |
|
== | ![]() |
![]() |
!= | ![]() |
![]() |
ตัวอย่าง
ตัวดำเนินการ | ผลลัพธ์ | หมายเหตุ |
6 > 2 | จริง | เนื่องจาก 6 มากกว่า 2 จริง |
8 >= 3 | จริง | เนื่องจาก 8 มีค่ามากกว่าหรือเท่ากับ 3 จริง |
5 >= 19 | เท็จ | เนื่องจาก 5 ไม่ได้มากกว่าหรือเท่ากับ 18 |
7 == 4 | เท็จ | เนื่องจาก 7 ไม่ได้เท่ากับ 4 |
ตัวดำเนินการตรรกะ (Logical Operators) หมายถึง ตัวดำเนินการที่ใช้ในการเปรียบเทียบและตัดสินใจ โดยนำเงื่อนไขตั้งแต่ 2 เงื่อนไข มาเปรียบเทียบกัน ผลที่ได้จากการดำเนินการ จะได้ผลเป็น 2 กรณี คือ จริง จะให้ค่าเป็น 1 และเท็จ จะให้ค่าเป็น 0 เช่นเดี่ยวกับตัวดำเนินการเปรียบเปรียบเทียบ ตัวดำเนินการที่ใช้มีดังนี้
ตัวดำเนินการ | ความหมาย | |
&& |
|
|
|| |
|
|
! |
|